Отправляет email-рассылки с помощью сервиса Sendsay

Интенсивный курс эсперанто

  Все выпуски  

Интенсивный курс эсперанто Учебник эсперанто. Часть 8.


Информационный Канал Subscribe.Ru - www.lycos.ru

Учебник языка эсперанто. Часть 8.

Автор: Игорь Галичский (г. Северодвинск)


Если следующие над следующими буквами - ĝ, ĉ - не видны надстрочные знаки, то ваш почтовый клиент или браузер не поддерживает кодировку юникод (UTF-8). Сохраните файл в виде html и воспользуйтесь для просмотра этого текста современными браузерами Explorer или Netscape - версии выше 4-ой, Opera - 6-я версия, WinWord - версии выше 95 и некоторыми другими программами.

#69. БЕЗЛИЧНЫЕ ГЛАГОЛЫ употребляются без подлежащего, ими обычно обозначаются явления природы или отношение к происходящему: Pluvas Идет дождь. Neĝis Шел снег. Mateniĝas Светает,настает утро. Hodiaŭ sunos Сегодня будет солнечно. Estos varmege Будет жарко. Al mi ŝajnas ke Мне кажется что... Estus bone se Было б хорошо если... Pri kio temas? О чем идет речь?

#70. Суффикс -EBL- означает "возможный для...": manĝebla съедобный (т.е. которого можно съесть), komprenebla понятный (возможный для понимания), nekredebla невероятный (во что нельзя поверить), portebla переносной, портативный, neelĉerpebla неисчерпаемый, nepriskribebla неописуемый, solvebla kafo растворимый кофе. Tio ne eblas! Это невозможно! (ĉar tio eblas neniam) Memkompreneble! Само собой разумеется! Kiel eble plej frue Как можно скорее. Ne eblas ĉiam esti heroo, sed ĉiam eblas resti homo.(Гёте)

#71. Суффикс -ID- означает "потомок, детёныш": hundido щенок, katido котёнок, ĉevalido жеребёнок, kokido цыплёнок, bovido телёнок, negrido негритёнок, carido царевич, tigrido тигренок. Ne el ĉiu ovo eliras kokido.

#72. Приставка MIS- означает "ошибочность,оплошность": miskalkuli обсчитаться, misskribo описка, mispaŝi оступиться, miskompreno недоразумение, mise-dise кое-как,тяп-ляп.

(*) fabelo KURACILO.

Antaŭ multaj jaroj estis reĝo, kiu havis malsanan filon. La junulo suferis pro astmo kaj malforta koro kaj preskaŭ ĉiam kuŝis en sia lito. La kort|egaj kuracistoj multe klopodis, sed neniu el ili sukcesis resanigi lin. La malfeliĉa reĝo sendis kurierojn ĉien tra la lando por anonci, ke necesas utila kuracilo por la reĝ|ido. Dum unu tuta jaro la malsanulo prenadis ĉiajn bonegajn medikamentojn, sed nenio helpis.

En iu tago en la palacon venis maldika monaĥo, kiu diris, ke li povos resanigi la reĝidon. La reĝo tre ekĝojis kaj demandis lin, kiujn medikamentojn li enskribos en sian recepton. La monaĥo diris al la reĝo:

"Se pasi kvin kilometrojn orienten de la palaco, oni trovos elfan monton, kiu estas alta tricent metrojn. Longa kaj kruta vojeto zigzage kondukas al ĝia supro, tie kreskas magia sango|ruĝa fungo. Se via filo manĝos ĝin, li tuj resaniĝos." La espero|plena reĝo ekvolis sendi siajn servistojn por serĉi la fungon, sed la monaĥo diris: "Ho reĝo, la fungo estas havaĵo de la elfoj, ĝi estas magia, kaj por preni ĝin la reĝido devos mem iri tien. Neniu alia povos plenumi la laboron anstataŭ li."

Fru|matene de la sekva tago, kun helpo de siaj servistoj, la reĝido ekiris sur la elfan monton. Al li estis malfacile spiri dum la supren|irado. Post kelkaj longaj horoj, kiam li finfine ĝis|venis tute laca, li rigardis ĉirkaŭ si, sed ekvidis nenion, krom ŝtonojn kaj arbustojn. En la kortego la reĝo koler|ege ordonis aresti la monaĥon. "Ho jes, — la monaĥo klarigis kun la rideto, — Mi ankoraŭ ne ĉion diris. Se la reĝido ne trovis la fungon hodiaŭ, li iru dua|foje, tria|foje... Ĉiutage li devos serĉi la magian fungon. Li devos iri tien kvindekfoje aŭ eĉ milfoje, eĉ se blovos vento, eĉ se pluvos aŭ neĝos, varmegos aŭ malvarmegos. Unuvorte, li neniam devos sen|esper|iĝi por trovi la fungon."

"Se li ne trovos eĉ post du jaroj? " — dub|ante demandis la reĝo.

"De|haku mian kapon!"- trankvile respondis la monaĥo.

"Bone. Se mia filo resaniĝos, mi reĝe pri|donacos vin."

Do, la reĝido ĉiutage vizitadis la monton en ĉia vetero. Pasis malpli ol tri monatoj. Li ekhavis bonan apetiton kaj bonan humoron. Post sekvaj monatoj li tute ĉesis peze spiri, kaj lia koro pli fortiĝis. La reĝido absolute resaniĝis.

Diru, karaj legantoj, kiun kuracilon li trovis?

#73. ПРИЧАСТИЯ сочетают в себе свойства глагола и прилагательного. ДЕЙСТВИТЕЛЬНЫЙ ЗАЛОГ (активные причастия): -ANT- настоящее время leganta читающий -INT- прошедшее время leginta прочитавший -ONT- будущее время legonta который будет читать СТРАДАТЕЛЬНЫЙ ЗАЛОГ (пассивные причастия): -AT- настоящее время legata читаемый -IT- прошедшее время legita прочитанный -OT- будущее время legota которого будут читать Заменив окончания -A на окончания -O, получим существительные:

savinto спаситель, kreinto создатель, am|at|ino любимая, gajninto победитель.

La redaktoro pensas pri siaj legontoj Редактор думает о своих будущих читателях. La projekto havas est|ont|econ У проекта есть будущее. Lavu la manĝotajn fruktojn kaj boligu la trinkotan akvon.

Заменив окончание -A на -E, получим деепричастия:

legante читая, leginte прочитав, legonte собираясь читать, aŭdate будучи слышимым, aŭdite будучи услышанным, aŭdote собираясь стать слышным. Manĝonte lavu la manojn Мойте руки перед едой.

La studentoj multe lernas ekzamenote. Dirite — farite.

Отсутствие (дее)причастий будущего времени в русском языке создает некоторую трудность при переводе, но пусть это вас не смущает.

(*) rakonto MIA UNUA SKIADO (H.Seppik)

Multajn dimanĉojn mi estis pasiginta en la bela Norvegio, sed tiu februara dimanĉo, pri kiu mi nun estas rakontonta, estas la plej ĉarma kaj interesa, kian mi estas iam ajn havinta.

Matene ni vekiĝis frue. Vestinte nin per specialaj ski|kostumoj, ni ekveturis per aŭto al montaro (t.e. ni unue vestis nin kaj poste ekveturis; se mi dirus "vestante", tio signifus, ke ni samtempe vestis nin kaj ekveturis). Estis bela vintra vetero. Nokte estis falinta freŝa neĝo (la neĝo jam kuŝis sur la tero; falONTa signifus, ke neĝos nur la venontan nokton), brilanta (=kiu brilis dum nia vojaĝo) en la radioj de la suno. Ni estis tre feliĉaj ĉar nun estis realiĝonta nia longa deziro skii en la belega norvega naturo (ne realiĝANTa, ĉar ni ankoraŭ ne komencis la skiadon!). Jam kelkajn tagojn ni estis revintaj kaj nokte ni estis eĉ sonĝintaj pri tio (revINTaj kaj sonĝINTaj, ĉar tio okazis antaŭ nia ekskurso; revANTaj kaj sonĝANTaj signifus, ke ni faris tion dum la veturo).

Apud la ski|dometo estis jam kolektiĝintaj multaj ge|skiontoj. Salutinte ĉiujn kun|venintojn, trinkinte kafon kaj manĝinte bongustajn kukojn, ni almetis la skiojn (unue ni salutis, trinkis kaj manĝis, kaj poste ni almetis la skiojn). Nun estis venonta grava momento en nia vivo — la unuaj paŝoj sur skioj (nek venINTA nek venANTa taŭgas, ĉar la skiado ankoraŭ ne komenciĝis)! Mi tremis, pensante pri tio.

Sed kiam la timo estis malaperinta, mi "gracie kaj elegante" (ĉu vi kredas? ) glitis sur la brilanta neĝo. Jes, kelkfoje mi estis falonta (=preskaŭ falis), sed tamen mi re|trovis firmecon de la kruroj. Ho, se vi estus vidintaj (ne vidANTaj, ĉar tio okazis antaŭ longe), kun kia plezuro mi skiis! Sed eble vi estus ankaŭ ridintaj, ĉar certe mi aspektis sufiĉe komika sur la skioj.

Skiinte dum longa tempo, mi iris kun aliaj skiintoj (ne skiANToj, ĉar ni jam finis la skiadon) en kafejon, trinkonte kafon kaj iom ripozonte (= por trinki kaj ripozi). Estis tre agrable sidi en la kafejo, trinkante kafon, manĝante buterpanojn, aŭskultante gramafonan muzikon kaj interparolante.

Vespere malfrue re|veturante hejmen per la aŭto, mi estis tre feliĉa kaj fiera pro la estinta tago: unua|foje en mia vivo mi estis staranta sur skioj.

ПРИМЕЧАНИЕ. Этот текст перегружен тяжелыми причастными формами в "педагогичесих" целях. Обычно так не говорят. Например, начало могло бы быть попроще: "Multajn dimanĉojn mi pasigis en la belega Norvegio, sed tiu februara dimanĉo, pri kiu mi nun rakontos, estas la plej ĉarma kaj interesa, kian mi iam ajn havis." ПРОДОЛЖИТЕ.

(*) Сочинение о достопамятном дне.


Продолжение следует...

Учебники, словари и учебные тексты для изучения эсперанто можно в большом количестве найти на сайте поддержки нашей рассылки - www.esperanto.mailru.com

Предыдущий урок ищите здесь

eo@nm.ru



http://subscribe.ru/
E-mail: ask@subscribe.ru
Отписаться
Убрать рекламу

В избранное