Отправляет email-рассылки с помощью сервиса Sendsay

Интенсивный курс эсперанто

Подписаться Бесплатная «Серебряная» новостная рассылка . Подписчиков 1.352 RSS
←   Апрель 2002   →
 1
 2
 3
 4
 5
 6
 7
 8
 9
10
11
11.04.2002
17:40:35
18:05:05
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30


За последние 60 дней ни разу не выходила


Сайт рассылки: http://esperanto.noka.ru
Открыта: 23-03-2001
Адрес автора: job.lang.esperanto-owner@subscribe.ru

Автор
Andreo

Статистика

1.352 подписчиков
0 за неделю
←   Все выпуски   →

Интенсивный курс эсперанто Учебник эсперанто. Часть 7.


Информационный Канал Subscribe.Ru Новый модный поиск - www.lycos.ru

Учебник языка эсперанто. Часть 7.

Автор: Игорь Галичский (г. Северодвинск)


Если следующие над следующими буквами - ĝ, ĉ - не видны надстрочные знаки, то ваш почтовый клиент или браузер не поддерживает кодировку юникод (UTF-8). Сохраните файл в виде html и воспользуйтесь для просмотра этого текста современными браузерами Explorer или Netscape - версии выше 4-ой, Opera - 6-я версия, WinWord - версии выше 95 и некоторыми другими программами.

#52* Возвратные местоимения SIA=СВОЙ и SIN=СЕБЯ применимы только к третьему лицу (он, она, оно, они):

mi lavas miаn vizaĝon = я мою своё лицо,

vi vidas vin en spegulo = вы видите себя в зеркале,

li mem vestas sin = он сам одевает|ся, (Andreo vestas sin),

Andreo vestas lin = Андрей одевает его (например, сына)

Maria kombas siajn harojn = Мария причесывает свои волосы,

Maria kombas ŝiajn harojn = Мария причесывает ее волосы (напр., дочери).

Ili amas sin = Они любят себя. Ili amas unu la alian (друг друга).

Ek|sciu vin mem! Познай самого себя! Ĉiu por si estas la plej kara.

Tie ĉi oni povas sin senti kiel ĉe si hejme.

(*)* Головоломка. Вот несколько эсперантских слов с переводами:

dekstre справа, pravi быть правым, rajti иметь право, vero правда, justa справедливый, regulo правило, korekti исправить, regi править, direkti направить. Как видите, во всех русских словах есть один общий корень "прав", но смысл слов разный. Теперь попробуйте, руководствуясь здравым смыслом (а не буквально!), перевести на эсперанто и не запутаться:

(*) Mal-malsanulo ĉe doktoro.

Kiam mi venis en la klinikon de fama* kuracisto D., la antaŭ|ĉambro jam estis plenplena. Malsanuloj atendis sian vicon. Virinoj, viroj kaj infanoj eniris kaj eliris unu post alia. Mi atendadis preskaŭ du horojn, kiam finfine venis mia vico. Mi frapetis la pordon kaj envenis en la kabineton.

"Sinjoro doktoro..." — komencis mi, sed la kuracisto tuj ĉesigis mian frazon:

"Bonvolu sen|vest|iĝi!"

"Sed mi..."

"Kio? Ĉu vi konfuziĝas? Mi ne havas tempon. Bonvolu senvestiĝi!" — ripetis la kuracisto per kontraŭ|disputa voĉo. Kion fari? Mi komencis senvestiĝi: mi de|metis mian jakon*, mian kravaton*, mian ĉemizon* kaj pens|ante, ke tio jam sufiĉus, mi ek|staris antaŭ lin.

"Demetu ankaŭ la ŝuojn kaj pantalonon."

Post kelkaj minutoj li komencis ekzameni min:

"Malfermu la buŝon! Viaj dentoj estas tute flavaj. Ĉu vi multe fumas? "

"Absolute ne. Mi neniam fumis."

"Via nazo estas ruĝa. Ĉu vi ŝatas alkoholon? "

"Ne, sinjoro doktoro, mi trinkas nur akvon, lakton, teon kaj kafon. Alkoholaĵojn mi neniam trinkas."

"Ĉu doloras via kapo aŭ ventro? Ĉu vi havas bonan apetiton? "

"Nenio doloras ĉe mi, mi havas bonegan apetiton kaj normalan temperaturon. Mia koro batadas, kiel horloĝo tiktakas. Mi bone vidas, bone aŭdas kaj bonege dormas. Mi estas absolute sana!!!"

"Sed, se vi estas sana, kial vizitas kuraciston? "

"Sinjoro doktoro! Hieraŭ mi revenis el Parizo. Via kolego profesoro N. petis min en|man|igi al vi ĉi tiun leteron kun salutoj kaj bon|deziroj. Ĉu mi povas nun vesti min? "

#53. Суффикс -EJ- означает "помещение": bani купаться > banejo баня, manĝejo столовая, ofico чин,должность > oficejo офис, lernejo школа, dormejo спальня, kafejo кафе, malsanulejo больница, forĝi ковать > forĝejo кузница, metio ремесло > metiejo мастерская, sceno сцена (часть спектакля) > scenejo сцена (помост), necesejo туалет.

#54. Суффикс -IL- означает "инструмент, приспособление, средство": tranĉi резать > tranĉilo нож, tondilo ножницы, segilo пила, hakilo топор, gladilo утюг, plugilo плуг, skribilo ручка, ĉerpilo черпак, ŝaltilo выключатель, ŝlosilo ключ, kuracilo лекарство, dormigilo снотворное, razilo бритва, pesilo весы, komputilo компьютер, televidilo телевизор. Post morto kuracilo jam estas sen utilo. Nova balailo bone balaas.

#55. Суффикс -EC- означает "свойство, качаство, состояние": stabileco стабильность, noveco новизна, bonkoreco доброта, amikeco дружба, najbareco соседство, unueco единство, frateco братство, egaleco равенство, beleco красота, simpleco простота, respondeco ответственность.

#56. Суффикс -AR- означает "совокупность, совместность": homaro человечество, vortaro словарь, arbaro лес, tendaro лагерь, junularo молодежь, ĉevalaro табун, ŝiparo флот, gazetaro периодика, klavaro клавиатура, aparataro аппаратура, registaro правительство. Inter arboj sidas, la arbaron ne vidas.

#57. Приставка GE- означает "обоего пола": patro + patrino > gepatroj родители, edzo + edzino > geedzoj супруги, geedzeco брак, gesinjoroj дамы и господа, gefratoj, geknaboj, geamikoj... Если принадлежность к разным полам несущественна, то эту приставку можно не употреблять: (ge)studentoj, (ge)najbaroj.

#58. Приставка DIS- соответствует русской приставке "раз-" и означает разъединение: disdoni раздать, disvendi распродать, diskuri разбежаться(в разные стороны), disiri разойтись, disŝiri разорвать, disfali распасться.

#59. Суффикс -AĈ- означает "противный, гадкий, мерзкий": libraĉo книжонка, hundaĉo шавка, ĉevalaĉo кляча, vizaĝaĉo харя, rigardaĉi глазеть, ridaĉi гоготать, virinaĉo баба.

#60. Между прочим, любая приставка или суффикс уже сами по себе являются корнями слов, поэтому от них возможны производные: kune вместе, igi заставить, eta маленький, etulo малыш, ulo человек, aĵo вещь, ejo помещение, ilo инструмент, eco свойтво, ege очень, eligi извлечь, peri посредничать, peranto посредник, ena внутренний, male наоборот, ree опять, reen назад, antaŭe прежде, впереди, antaŭen вперед, malantaŭе позади, poste потом, senigi лишить, aliĝi примкнуть, присоединиться, apuda ближний, dise врозь, disigi разлучить, aĉaĵo дрянь, aĉega ужасный.

#61. Предлог LAŬ означает "по, в соответствии с": laŭ reguloj de la gramatiko по правилам грамматики; laŭ mia opinio по моему мнению; laŭ la sama vojo по тому же самому пути; sidi laŭ turka maniero сидеть по-турецки; scii laŭ sperto знать по опыту; laŭlonge вдоль.

#62. Предлог TRA означает "через, сквозь": vidi tra muro видеть сквозь стену, ĵeti tra fenestro бросить через окно, tra la mondo по свету, tra la lando по стране, tra dentoj сквозь зубы; trabati пробить (насквозь), travivi прожить, пережить, tranokti переночевать. Tra unu orelo eniras, tra la alia eliras. La lernolibrojn oni ne tralegu, sed tralernu!

#63. Предлог SUB означает "под": kuŝi sub lito лежать под кроватью, sidi sub arbo сидеть под деревом, meti sub la kapon положить под голову; subtera подземный, subigi подчинить, subrigardi подсмотреть, subaĉeti подкупить, subskribo подпись, subkompreni подразумевать, subteni поддержать. Kiu subaŭskultas tra la pordo, aŭdas ankaŭ tion, kion li ne volus aŭdi.

#64. Предлог SUPER означает "над, сверх": Super tablo pendas lampo Над столом висит лампа. Labori super projekto работать над проектом, La suno super kapoj солнце над головами; supernatura сверхъестественный, superhomo сверхчеловек, superjaro високосный год, superi превзойти. La ĉapetoj super literoj faras teknikajn problemojn por eldonistoj.

#65. Предлог TRANS означает "за, по ту сторону": trans rivero за рекой, trans fenestro за окном, iri trans la straton перейти через улицу, loĝi trans maroj kaj montoj, flugi trans marojn kaj montojn; transdoni передать, transformi превратить. Ni transiru al la afero!

#66. Отрицательный союз NEK 'ни': nek fiŝo, nek viando ни рыба, ни мясо; nek tien, nek reen ни туда, ни сюда; Li ne scias tion, nek volas scii Он не знает этого и не хочет знать. Это слово всегда употребляется в паре с другим отрицательным словом. Русское словосочетание "ни одного" должно переводиться "eĉ unu ne": Havi multe da amikoj signifas eĉ unu amikon ne havi. Nek ĝojo, nek malĝojo estas senfinaj.

#67. Частица AJN 'бы ни (было)' сочетается с табличными словами: kiu ajn = кто бы то ни был, ĉiam ajn = когда угодно; Ne staru ie ajn (vin vundos io ajn) Не стой где попало (еще попадет). ajna всякий,любой; ajne безразлично, всё равно.

#68. Наречие PLU 'далее,продолжая', NE PLU 'больше не': Ni iru plu Пойдёмте дальше; post ripozo plu labori после отдыха дальше работать; ĝis tie sed ne plu дотуда но не дальше; kaj tiel plu и так далее; Mi ne plu sportas Я больше не занимаюсь спортом (раньше занимался, а сейчас нет); Mi plu ne sportas Я продолжаю не заниматься спортом; Neniam plu ripetu fi-vortaĉojn!

(*) VOLO DE BIRDOJ

Birdoj estas bonaj amikoj de la homoj. Ili havas belan plumaron kaj agrablan voĉon. Kiam mi estis infano, mi ofte petis la patron kapti birdon por mi. Birdoj saltadis kaj kriadis en kaĝo, kaj mi pensis, ke ili kantas pro ĝojo. Sed ofte okazis, ke la birdoj mortis post kelkaj tagoj. Foje mia kaĝo enhavis novan mal|liber|ulon. Ĝi nek trinkis, nek manĝis, nek kantis. Mi demandis la avon, kial mal|gaj|iĝis la birdeto, kaj la avo rakontis al mi historion:

Antaŭ mil jaroj en nia lando vivis riĉa komercisto, kiu tre ŝatis aŭskulti birdojn, kaj ĉie en lia domo pendis kaĝoj. Inter liaj birdoj la plej kara estis papago, kiu povis ne nur paroli, sed eĉ parkere dir|adi poemojn. Se venis gasto, la papago diris "saluton" kaj citis poemon; se la gasto volis foriri, ĝi diris "ĝis revido". La komercisto tre amis la papagon kaj ĉiutage instruis al ĝi novajn poemojn. Iutage oni subite arestis la komerciston maljuste kaj metis lin en karceron. Pasis kvar longaj monatoj, kiam la afero finfine re|just|iĝis, kaj oni liberigis la komerciston. Li revenis hejmen kaj komencis plor|ante rakonti al la papago pri sia malfeliĉo. La birdo aŭskultis kaj poste respondis: "Vi tiom ploras, ĉar vi restadis en la mal|liber|ejo nur kelkajn monatojn. Sed ĉu vi iam ajn pensis, ke mi travivis sen libereco en via kaĝo jam multajn jarojn? " La vortoj de la papago kor|tuŝis la komerciston. Li komprenis, ke la birdoj volas la liberecon same kiel la homoj. Tial li decidis korekti sian eraron kaj malfermis la pordetojn de ĉiuj kaĝoj en la domo. Ĉiuj birdoj ekkantis kaj disflugis. Ankaŭ la papago ekflugis super la mastro, diris "dankon" kaj forflugis tra fenestro malproksimen.

Mi aŭskultis atente la avon ĝis la fino kaj malfermis la kaĝon, liber|ig|ante mian malgajan birdeton. Neniam poste mi petis la patron kapti por mi birdon.

Nun mia fileto jam estas en sci|vola aĝo. Li petadis min kapti por li birdon, kaj mi rakontis al li la historion de mia avo. Mia fileto komprene kap|jes|is kaj ne plu petas min pri birdoj.

(*) Сочинение о вашем (не)любимом животном.

Продолжение следует...

Учебники, словари и учебные тексты для изучения эсперанто можно в большом количестве найти на сайте поддержки нашей рассылки - www.esperanto.mailru.com

Предыдущий урок ищите здесь

eo@nm.ru
http://subscribe.ru/
E-mail: ask@subscribe.ru 		Отписаться
Убрать рекламу
В избранное