Отправляет email-рассылки с помощью сервиса Sendsay

Интенсивный курс эсперанто

  Все выпуски  

Интенсивный курс эсперанто Учебник эсперанто - И. Галичский, ч. 4


Служба Рассылок Subscribe.Ru

Учебник языка эсперанто

Автор: Игорь Галичский (г. Северодвинск)


Если следующие над следующими буквами - ĝ, ĉ - не видны надстрочные знаки, то ваш почтовый клиент или браузер не поддерживает кодировку юникод (UTF-8). Сохраните файл в виде html и воспользуйтесь для просмотра этого текста современными браузерами Explorer или Netscape - версии выше 4-ой, Opera - 6-я версия, WinWord - версии выше 95 и некоторыми другими программами.

§18. Глагол в эсперанто не изменяется по лицам и числам, но только по временам и наклонениям. Узнать глагольную форму легко по окончаниям:

-I исходная форма skribi писa´ть

-AS настоящее время vi skribas вы пишете

-IS прошедшее время ili skribis они писа´ли

-OS будущее время ni skribos мы будем писа´ть

-U повелительное наклонение skribu! пиши(те)!

-US условное наклонение ŝi skribus она писа´ла бы

§19. Предлоги KUN=С, SEN=БЕЗ, PRI=ОБ, ПРО, SUR=НА, EL=ИЗ.

Kafo kun sukero кофе с сахаром, muziki kun entuziasmo играть с воодушевлением, legi kun granda intereso читать с большим интересом. Mi sidis kun amikoj Я сидел с друзьями. Kun kiu vi volus veni? Kafo sen sukero кофе без сахара, labori sen problemoj, teorio sen ideoj, vazo sen rozoj. Filmo pri partizanoj, anekdoto pri Ĉapajev, La mastrino klopodis pri la gastoj Хозяйка заботилась о гостях. Pri kio vi legis en ĵurnaloj? О чем вы читали в газетах? Telefono sur tablo телефон на столе, la luno sur la ĉielo луна на небе. Vi sidos sur divano Вы будете сидеть на диване. Ni vidas oceanojn kaj kontinentojn sur geografia karto. Foriri el hejmo уйти из дома, varoj el magazeno товары из магазина, fari el metalo делать из металла. La letero venis el Francio Письмо пришло из Франции.

Предлогами можно пользоваться как приставками: sen¦labora без¦работный, pri¦labori об¦работать, sen¦fina бес¦конечный, sur¦tabla на¦стольный, el¦iri вы¦йти, en¦iri во¦йти, al¦veni подойти, de¦iri ото¦йти, krom¦nomo прозвище, inter¦nacia между¦народный, pri¦skribo о¦писание, sen¦el¦ira без¦вы¦ходный, kun¦labori со¦трудничать.

§20. Союзы SED=НО, SE=ЕСЛИ, KE=ЧТО, AŬ=ИЛИ.

Li parolis bele, sed neinterese. Он говорил красиво, но неинтересно. Andreo laboras multe, sed malbone. Mi ne scias, sed volas scii. Se vi ne scias, demandu Если не знаете, то спроси´те. Mi ne demandus, se scius Я не спрашивал бы, если б знал. Ĉu vi venos aŭ ne venos? Mi scias, ke vi ne venos Знаю, что вы не придете. Gazetoj informas, ke teatra trupo venos gastroli en nian urbon Газеты сообщают, что в наш город приедет театральная труппа на гастроли. Ĉio havas siajn "se" kaj "sed".

§21. Суффикс -IST- в эсперанто значит то же самое, что и в русском: "человек, имеющий какое-либо постоянное занятие, взгляды, профессию": specialisto, marksisto, esperantisto, traktoristo, pianistino, maŝinisto, juristo, fotisto, gitaristo, muzikisto, programisto, elektristo, ĵurnalisto, kemio химия > kemiisto химик, teknikisto, mekanikisto, kuraci лечить > kuracisto врач, turisto, kapitalisto, instrui обучать > instruisto учитель, politikisto, faŝisto, maro море > maristo моряк, policisto, milicisto, konstrui строить > konstruisto строитель, bibliotekistino.

§22. Количественные числительные до десяти: 1=unu, 2=du, 3=tri, 4=kvar, 5=kvin, 6=ses, 7=sep, 8=ok, 9=naŭ, 10=dek.

Если к ним прибавить окончание -A, то получатся порядковые числительные: unua первый, dua второй, tria третий, ... deka десятый.

Tri ursoj три медведя, dek fingroj десять пальцев, unu krajono один карандаш. Rusia caro Petro La Unua estis granda reformisto. Петр Первый был великим реформатором.

§23. Кроме производных наречий, оканчивающихся на -E, существуют еще наречия без окончаний (можно назвать их частицами). Вот некоторые: tre 'очень'; nur 'только,лишь'; nun 'сейчас,теперь';еĉ 'даже'; jam 'уже´'; pli 'более,больше'; anko´raŭ 'ещё'; a´nkaŭ 'тоже, также'. Ne tre bela bildo, tre nebela bildo, pli interesa libro, ankoraŭ pli interesa filmo, malpli interesa reklamo, jam sen libroj, ankoraŭ kun ni. Du knaboj amas nur unu knabinon. La knabinon amas ne nur unu knabo. La knabinon nun amas ne unu knabo, sed eĉ du. Andreo amas ŝin, kaj ankaŭ Petro ŝin tre amas. Ne nur Andreo, sed ankaŭ Petro.

§24. Кроме прибавления приставок и суффиксов есть и другой очень продуктивный способ словообразования — словосложение:

elektro + samovaro = elektrosamovaro; foto + portreto = fotoportreto;

bona + koro = bonkora добро¦сердечный, добрый; bon¦voli соблаго¦волить; ĉio¦pova все¦могущий, sci¦povi уметь, ver¦dire по правде говоря; ver¦ŝajne вероятно; fer¦vojo железная дорога; staci¦domo вокзал; patro¦lando отечество; ĉef¦urbo столица; kvin¦etaĝa пятиэтажный; pli¦multo большинство; famili¦nomo фамилия; vid¦punkto точка зрения; fingro¦figuro кукиш; fin¦fine в конце концов,наконец-то.

§25. Местоимения: ALIA другой; SAMA тот же (самый); TIU тот, этот; TIO то,это; ĈIU каждый; ĈIUJ все; IO что-то,что-нибудь; KIU который; KIUJ которые. Словосочетание UNU LA ALIAN означает "друг друга".

Kiun pupon vi prenos: tiun aŭ alian? Nia filino ne volas ludi kun la sama pupo, sed ŝi volas alian, pli belan. Ankoraŭ ne ĉiuj kun¦venis. Ankoraŭ ne venis du homoj, kiu¦jn ni atendos. Ni atendos tiu¦jn homojn, kiuj ankoraŭ ne venis. Ĉiu nia paŝo estas malfacila, ĉiu¦paŝe ni renkontas io¦n strangan. Ĉiu el ni lernas internacian lingvon. Tio estas lingvo, kiu nian vivon povos fari pli interesa. Ĉu tiu lingvo estas simpla kaj facila? Anna kaj Miĥaelo amas unu la alian. Ili helpas unu al la alia. Ili enuas unu sen la alia.

(*) BONKORA KURACISTO (N.Neĉajev)

En la militaj jaroj mi ankoraŭ estis infano. Mi loĝis en Belorusio. Apud nia vilaĝo staris bataliono el Germanio. Ver¦dire, mi malbone memoras miajn infanajn jarojn, sed mi bone memoras la Bonkoran Kuraciston.

Estis malsato kaj epidemio. Pli¦multo el nia vilaĝo jam mortis. Vivon de nia familio savis kuracisto de la germana bataliono. Li kuracis nin kaj portis al ni manĝi. Li ne komprenis la rusan lingvon, kaj ankaŭ ni ne komprenis la germanan. Ni dankus la kuraciston, sed ne povis donaci al li ion utilan. La kuracisto riskis, ĉar la medikamentoj estis nur al germanaj soldatoj. Li riskis ankaŭ ĉar partizanoj povus kapti kaj mort¦pafi lin. Li tre riskis, sed li kuraĝe savis nin.

Pasis jam jaroj. Ni volis trovi la Bonkoran Kuraciston kaj danki lin, sed ni ne konis eĉ nomon lian. Kie li loĝas? Ĉu li estas nun viva? Ni ne scias. Sed memore pri lia bono mi komprenis, ke mi povos danki lin. Certe, li estus ĝoja, ke mi faros lian bonon al aliaj homoj. Nun ankaŭ mi estas kuracisto, nun ankaŭ mi kuracas homojn. Nun ankaŭ mi havas la saman humanan profesion.

(*) Пользуясь словарём, напишите сочинение о знакомом вам хорошем человеке. В сочинении употребите все формы глагола.


Продолжение следует...

Учебники, словари и учебные тексты для изучения эсперанто можно в большом количестве найти на сайте поддержки нашей рассылки - www.esperanto.mailru.com

Предыдущий урок ищите здесь

eo@nm.ru



http://subscribe.ru/
E-mail: ask@subscribe.ru
Отписаться
Убрать рекламу

В избранное