Хроника общественной жизни Гродненщины

Крон╕ка грамадзкага жыцьця Гарадзеншчыны
ад Грамадзкага аб’яднаньня “Цэнтр “Трэц╕ сектар”
а/с 54, Гародня, 230009,
тэл./факс (0-152) 96-74-78,
e-mail: sektar@iname.com
www: sektar.cjb.net

05.10.2002г.
        “Крон╕ка грамадзкага жыцьця Гарадзеншчыны” зьяўляецца дадаткам да часап╕су “Трэц╕
сэктар”.
        Дадатак дасылаецца па сьп╕сах рассылк╕ ╕нфармацы╕ для НГА Беларус╕.
У “Крон╕цы” выкарыстоўваецца ╕нфармацыя ўласных карэспандэнтаў “ТС”, а таксама
╕нфармацыя з гарадзенск╕х СМ╤ ╕ ╕ншых даступных нам крын╕ц ╕нфармацы╕.
        Пры выкарыстаньн╕ нашай ╕нфармацы╕ спасылка на “Крон╕ку” ╕ яе карэспандэнтаў
абавязковая.
        Кал╕ Вы ня маеце ахвоты атрымл╕ваць надалей “Крон╕ку” – нап╕шэце нам на адрас:
sektar@iname.com



***
Абвестк╕


У Гародн╕ адкрыецца аптэка-музэй
        У 2003 годзе ў горадзе над Нёманам адчын╕цца першая ў Беларус╕ экспазыцыя “Аптэк╕-музэю”,
якая будзе працаваць увесь час.
        Паводле словаў тамтэйшага навуковага супрацоўн╕ка Фёдара ╤гнатов╕ча, да гэтага
часу будзе дзейн╕чаць часовая экспазыцыя, адчыненая яшчэ ў 1996 годзе. Аптэка-музэй
ствараецца на базе аптэк╕ №2 прадпрыемства “Б╕я Тэст”.
        Гарадзенская аптэка №2 зьяўляецца найстарэйшай установай падобнага кшталту ў
Беларус╕. Яна была адчыненая ордэнам езу╕таў у 1687 годзе ╕ знаходз╕цца ў будынку,
пабудаваным адмыслова для гэтых мэтаў у 1709 годзе. Сёньня будынак аптэк╕ пастановай
Савету м╕н╕страў Беларус╕ абвешчаны дзяржаўным помн╕кам арх╕тэктуры.
        У аптэцы сабрана больш за 1000 экспанатаў, найстарэйшыя зь як╕х датуюцца пачаткам
XVIII ст. Гэта аптэчнае абсталяваньне, дакумэнты, фотаматэрыялы, калекцыя лекаў
╕ ╕нш.
        паводле region.grodno.by




***
Падзе╕

Хоп╕ць сьмец╕ць!
28 верасьня ў Гародн╕ сябры мясцовай ф╕л╕╕ МГА “Г╕сторыка”, ГМКГ╤ “Краяв╕д” ╕
М╤ “Маладзёвая пэрспэктыва” прыб╕рал╕ сьмецьце ля Барысаглебскае царквы. Мерапрыемства
ладз╕лася ў межах рэспубл╕канскае акцы╕ адзначэньня Дня эўрапейскай спадчыны.
Маладзёны сабрал╕ каля 40 пакетаў з паб╕тым╕ шкляным╕ ╕ плястыкавым╕ бутэлькам╕,
недапалкам╕ ╕ ╕ншым╕ “сьлядам╕” наведвальн╕каў Каложы. Сьвятар Барысаглебскай
царквы ўрачыста паабяцаў знайсьц╕ машыну для вывазу сьмецьця.
Таксама моладзь уласнаручна змайстравала ╕ ўсталявала на Каложы сьметн╕цу. Трэба
адзначыць, што на тэрыторы╕ Каложы, Новага парку ╕ ўзьбярэжжа Нёману сёньня няма
ан╕воднае сьметн╕цы. Камунальныя службы не даглядаюць гэты – папулярны ў аматараў
адпачынку на прыродзе – раён места. У вын╕ку, пустыя бутэльк╕, паб╕тае шкло й
недаедк╕ трапляюць не ў пераапрацоўку ц╕ на звалку, а вык╕даюцца на зямлю ц╕
ў Нёман.
Ц╕кава адзначыць, што акцыяй на Каложы зац╕кав╕лася мясцовая тэлев╕з╕я, даслаўшы
на месца падзеяў свайго апэратара. Скарыстаўшы момант, удзельн╕к╕ прыб╕раньня
зьвярнул╕ся да гарадзк╕х уладаў з просьбай сачыць за чысьц╕нёй у горадзе ╕ ўсталяваць
сьметн╕цы ў г╕старычных месцах, а таксама да ўс╕х гарадзенцаў ╕ гасьцей места
з закл╕кам не забруджваць сваю родную зямлю.
Валера Русел╕к

        Гальшаны Савасьцянов╕ча
29 верасьня ў Гальшанскай ф╕л╕╕ Нацыянальнага музэю мастацтваў адбылася выстава
карц╕н настаўн╕ка Мур-Ашмянкаўскай школы Сяргея Савасьцянков╕ча.
        Працы, зробленыя алеем ╕ алоўкам╕, распавядал╕ пра багатую г╕сторыю Гальшанаў
╕ Гальшанскага замку.
        Спансараваў выставу к╕раўн╕к ашмянскага ╤нфармацыйна-тэхн╕чнага цэнтру «Рэг╕ён»
Пятро Яв╕дов╕ч.
        Валера Русел╕к

Вечарына памяц╕ Зоськ╕ Верас
30 верасьня ў Гародн╕ ўзгадвал╕ Зоську Верас. Арган╕затарам╕ вечарыны, прысьвечанай
110-годзьдзю вядомай беларускай п╕сьменьн╕цы, выступ╕ла ГАГА “Ратуша” супольна
з мясцовым╕ ф╕л╕ям╕ ТБМ ╕ ТБШ.
Перад прысутным╕ выступ╕л╕ вядомыя людз╕ Гарадзеншчыны: Алесь Белакоз, Яўген
Петрашкев╕ч, Аляксей Пяткев╕ч ╕ ╕нш. Яны распавял╕ пра жыцьцё й дзейнасьць паэтк╕,
падзял╕л╕ся сва╕м╕ ўспам╕нам╕.
Валера Русел╕к

“ШМЖ-7” – на старт!
30 верасьня ў Гародн╕ завершыўся набор удзельн╕каў праекту “ШМЖ-7”, арган╕заванага
ГА “Цэнтар “Трэц╕ сэктар”.
У межах праекту, як╕ распачнецца напрыканцы кастрычн╕ка, маладзёны сустрэнуцца
зь вядомым╕ журнал╕стам╕, пазнаёмяцца з працай рэдакцыяў гарадзенск╕х СМ╤ ╕ асновам╕
журнал╕стык╕, паспрабуюць сябе ў нап╕саньн╕ артыкулаў.
Валера Русел╕к

Лен╕на – на Кал╕ноўскага
З пачатку кастрычн╕ка ў Гародн╕ зьб╕раюць подп╕сы за дэмантаж помн╕ка Лен╕ну
на пляцы, названым у гонар правадыра ўсясьветнага пралетарыяту.
╤н╕цыятарам╕ акцы╕ выступ╕л╕ мясцовыя ф╕л╕╕ БСДГ ╕ Фонду ╕мя Лява Сапег╕.

У Гарадзенск╕ гарадзк╕ савет дэпутатаў,
У Гарадзенск╕ гарвыканкам

(коп╕╕ ў рэдакцы╕ газэт “Гродзенская праўда”,
“Вечерний Гродно”,  “Биржа информации”,
“От А до Я”, к╕раўн╕цтву Гарадзенскага
абласнога тэлерадыёаб’яднаньня)

грамадзянаў горада Гродна

Адкрытая ╕н╕цыятыва-зварот

        У сувяз╕ з г╕старычным╕ юб╕лейным╕ падзеям╕ дзяржаўнай важнасьц╕, як╕я будуць
сьвяткавацца беларускай грамадзкасьцю ў 2003 годзе – 140-м╕ ўгодкам╕ нацыянальна-вызвольнага
паўстаньня 1863 году ╕ 85-м╕ ўгодкам╕ абвяшчэньня Беларускай Народнай Рэспубл╕к╕,
прапануем наступнае:

1) гарадзк╕м уладам гораду Гродна зраб╕ць перанайменьне цэнтральнай плошчы гораду
з “плошчы Лен╕на” на “Пляц Вол╕” альбо на “Пляц Незалежнасьц╕”;
2) дэмантаваць помн╕к Уладз╕меру Лен╕ну (Ульянаву) па наступных прычынах:

- Уладз╕мер Лен╕н зьяўляўся заснавальн╕кам адной з самых злачынных ╕дэалёг╕яў
ува ўсясьсветнай г╕сторы╕ – бальшав╕зму-камун╕зму. Створаная ╕м пал╕тычная сыстэма
прывяла нароўн╕ з фашызмам да м╕льёнаў ахвяр прадстаўн╕коў розных народаў. Помн╕к╕
Лен╕ну на тэрыторы╕ Беларус╕ – гэта блюзьнерства ╕ зьдзек над памяцьцю мног╕х
няв╕нна заб╕тых людзей;
- Уладз╕мер Лен╕н н╕кол╕ ня быў у Гродне ╕ ягоная б╕яграф╕я ан╕як не зьвязаная
з г╕сторыяй нашага гораду;

3) усталяваць на цэнтральным пояцы ГГродна помн╕к Кастусю Кал╕ноўскаму, нацыянальнаму
герою Беларус╕, к╕раўн╕ку паўстаньня 1863 году;
4) аддзелу культуры Гарадзенскага гарвыканкаму распрацаваць на 2003 год праграму
мерапрыемстваў, сьвяткаваньняў ╕ ўшанаваньняў у сувяз╕ з наступным╕ памятным╕
датам╕:

- 140-м╕ ўгодкам╕ з часу паўстаньня 1863 году;
- 85-м╕ ўгодкам╕ з часу абвяшчэньня Беларускай Народнай Рэспубл╕к╕;
- 195-м╕ ўгодкам╕ з дня нараджэньня В╕нцэнта Дун╕на-Марц╕нкев╕ча;
- 95-м╕ ўгодкам╕ з дня сьмерц╕ Валерыя Ўрублеўскага;
- 170-м╕ ўгодкам╕ з дня нараджэньня В╕ктара Кал╕ноўскага;
- 165-м╕ ўгодкам╕ з дня нараджэньня Кастуся Кал╕ноўскага.

Падрыхтаваў Валера Русел╕к

Першы бл╕н – сабаку, а друг╕ – студэнтам?
1 кастрычн╕ка ў Гарадзенск╕м дзяржаўным ун╕вэрсытэце ╕мя Янк╕ Купалы адбылася
канфэрэнцыя, на якой абмяркоўваўся праект студэнцкага самак╕раваньня ў ГарДУ.
╤н╕цыятарам╕ канфэрэнцы╕ ╕ аўтарам╕ праекту выступ╕ла… адм╕н╕страцыя ўн╕вэрсытэту.
Яна прапанавала стварыць структуру самак╕раваньня, у якую ўвайшл╕ бы старасты
з сва╕м╕ намесьн╕кам╕ ╕ прафарг╕ груп, а таксама прадстаўн╕к╕ Беларускага рэспубл╕канскага
саюзу моладз╕ (БРСМ).
Студэнцтва, сабранае ў актавай зал╕ ўн╕вэрсытэту, атрэагавала на гэтую прапанову
неадназначна. Апроч слушнасьн╕ самой ╕дэ╕ студэнцкага самак╕раваньня ╕ шматл╕к╕х
падзякаў за клопат был╕ агучаныя ╕ х╕бы праекту: поўная падкантрольнасьць структур
самак╕раваньня адм╕н╕страцы╕ ўн╕вэрсытэту, нематываваны ўдзел прадстаўн╕коў аф╕цыйнага
студэнцкага прафзьвязу ╕ БРСМ ╕ ╕нш.
Таксама на канфэрэнцы╕ выступ╕ла прадстаўн╕ца ╕н╕цыятывы па стварэньн╕ студэнцкага
самак╕раваньня ў ГарДУ Марыя Багаслоўская. Яна прапанавала прысутным альтэрнатыўны
праект, распрацаваны сябрам╕ ╕н╕цыятывы. Адм╕н╕страцыя была вымушаная пагадз╕цца
яго разгледзець ╕ ўключыць ус╕х ахвотных у кам╕с╕ю па дапрацоўцы праекту аб самак╕раваньн╕.
Мары╕ Багаслоўскай было даручана ўзяць фармаваньне кам╕с╕╕ пад свой кантроль.
Адмыслова для “Крон╕к╕”, Марыя адзначыла наступнае: “Я л╕чу, што сэнс у стварэньн╕
кам╕с╕╕ ёсьць. Зараз усё будзе залежыць тольк╕ ад студэнтаў: як мы сябе павядзем,
так да нас ╕ будуць став╕цца”. Папярэдне ў кам╕с╕ю ўводуць пяць-сем навучэнцаў
розных факультэтаў.
Канчатковы адменьн╕к Статуту студэнцкага самак╕раваньня ў ГарДУ будзе зацьверджаны
да канца гэтага году.
Валера Русел╕к

Гарадзенск╕я прадпрымальн╕к╕ страйкуюць
Тысячы гарадзенск╕х прадпрымальн╕каў падтрымал╕ ўсебеларуск╕ страйк. Зь 1 кастрычн╕ка
не працуюць найбуйнейшыя рынк╕ места – “Цэнтральны” ╕ “Паўднёвы”. Страйк падтрымал╕
гарадзенск╕я такс╕сты.
У панядзелак на пляцы Лен╕на каля гарвыканкаму адбыўся стых╕йны сход прадпрымальн╕каў,
як╕я патрабавал╕, каб да ╕х выйшл╕ прадстаўн╕к╕ ўладаў. Кал╕ на пляцы сабралося
некальк╕ сотняў людзей, то да ╕х выйшл╕ прадстаўн╕к╕ аблвыканкаму, гарвыканкаму
й падатковай ╕нспэкцы╕. Яны выказал╕ сваю згоду аб неабходнасьц╕ правесьц╕ круглы
стол з удзелам гарадзенск╕х прадпрымальн╕каў ╕ прадстаўн╕коў ўлады. Людз╕ выказал╕
незадавальненьне пастановай гарвыканкаму ад 10 верасьня пра абявязковое выкарыстаньне
касавых апаратаў, а таксама частай зьменай памераў падаткаў для прадпрымальн╕каў
Гарадзенскай вобласьц╕.
У заяве, нак╕раванай у гарвыканкам ╕ савет дэпутатаў, гаворыцца аб пажаданым
пан╕жэньн╕ стаўк╕ адз╕нага падатку для прадпрымальн╕каў, пераглядзе памераў збораў
за гандлёвыя месцы й паслуг╕ на рынках. Таксама выстаўляецца шэраг патрабаваньняў
эканам╕чнага характару.
Алеся Нав╕цкая

У Ашмянах – забастоўка
1 кастрычн╕ка на прамысловым рынку ў Ашмянах адбыўся м╕тынг, у як╕м узял╕ ўдзел
каля 150 прадпрымальн╕каў. М╕тынгоўцы пастанав╕л╕ распачаць бестэрм╕новую забастоўку
зь нявыплатай падаткаў у бюджэт дзяржавы, падтрымаўшы гэтк╕м чынам агульнанацыянальную
акцыю.
Практычна ўсе прадпрымальн╕к╕, што гандлююць на рынках, у крамах ╕ шап╕ках гораду,
заяўлял╕ пра тое, што будуць працаваць на карысьць кра╕ны, аднак – тольк╕ паводле
цыв╕л╕заваных прав╕л. На м╕тынгу была прынятая пастанова аб сфармаваньн╕ працоўнай
групы па стварэньн╕ прафзьвязу прадпрымальн╕каў Ашмянаў ╕ Ашмянскага раёну.
Пасьля м╕тынгу прадпрымальн╕к╕ абыйшл╕ к╕ёск╕ ╕ крамы з закл╕кам падтрымаць акцыю
пратэсту. На вул╕цы гораду высыпала мноства людзей, як╕х акуратна й без умяшальн╕цтваў
суправаджала м╕л╕цыя. На большасьц╕ гандлёвых кропак м╕тынгоўцаў падтрымал╕.
2 кастрычн╕ка прадпрымальн╕к╕ сабрал╕ся зноўку ╕ ўхвал╕л╕ рэзалюцыю з патрабаваньням╕
аб зьмене сытуацы╕.


Старшын╕ Ашмянскага райвыканкаму
Кудырка В.Б.

Прадпрымальн╕к╕ Ашмянскага раёну

РЭЗАЛЮЦЫЯ

1 кастрычн╕ка 2002 году пачалася агульнанацыянальная забастоўка прадпрымальн╕каў
Рэспубл╕к╕ Беларусь ╕з спыненьнем выплаты падаткаў ╕ ╕ншых плацяжоў у бюджэт,
мы, прадпрымальн╕к╕ Ашмянскага раёну, падтрымл╕ваем рэспубл╕канскую акцыю.
Асноўныя патрабаваньн╕ бастаўн╕коў:
- супраць увядзеньня касавых сум╕руючых апаратаў ╕ абавязковага адкрыцьця разьл╕ковых
рахункаў для асобаў, як╕я плацяць адз╕ны падатак;
- супраць Дэкрэту Прэзыдэнта Рэспубл╕к╕ Беларусь аб сацыяльнай страхоўцы;
- супраць увядзеньня каэф╕цыента «два» ў адз╕ным падатку на тавары ╕мпартнай
вытворчасьц╕;
- за спыненьне ўвядзеньня новых в╕даў пабораў ╕ падаткаў для асобаў, як╕я плацяць
адз╕ны падатак.

2 кастрычн╕ка 2002 году

Падрыхтавана прэс-службай ╤ТЦ «Рэг╕ён», Ашмяны

Сьв╕цязь патрабуе дапамог╕
3 кастрычн╕ка прадстаўн╕к╕ Наваградзкага маладзёвага клюбу “Скрыжаваньне” сумесна
з Таварыствам аховы прыроды правял╕ рэйд на возера Сьв╕цязь. Вын╕к╕ атрымал╕ся
не суцяшальныя: возера патрабуе дапамог╕ людзей.
Возера Сьв╕цязь – папулярнае месца адпачынку, там знаходзяцца санаторый ╕ панс╕янат.
За апошн╕ час з-за малой колькасьц╕ дажджоў агал╕лася каля сям╕ мэтраў узьбярэжнай
частк╕ возера. Там, дзе раней з╕хцела вада, зараз был╕ нак╕даныя пустыя бутэльк╕,
бляшанк╕ ╕ ╕ншае сьмецьце. У бл╕жэйшы час плянуецца правесьц╕ акцыю па ачыстцы
ўзьбярэжжа возера. Ужо ёсьць дамова з уладам╕, каб прадстаўн╕ком грамадзк╕х аб’яднаньняў
дал╕ патрэбную тэхн╕ку.
Гэтая акцыя часткова л╕кв╕дуе наступствы чалавечай неахайнасьц╕, аднак ня здольная
спын╕ць далейшае забруджваньне тэрыторы╕. Да прыкладу, праз заказн╕к праходз╕ць
аўтамаб╕льная дарога, што таксама адмоўна ўплывае на экаляг╕чную сытуацыю. «Праблему
возера Св╕цязь трэба ўздымаць на высок╕м узроўн╕, у тым л╕ку на ўзроўн╕ ўладаў»,
- л╕чыць адна з ╕н╕цыятарак акцы╕ па ачыстцы Сьв╕цяз╕ Тацяна Царук.
Алеся Нав╕цкая

“Эўрарэг╕ён “Нёман-2002” – у Гародн╕
3-5 кастрычн╕ка ў горадзе над Нёманам праходз╕ць IV шматгал╕новая выстава-к╕рмаш
“Эўрарэг╕ён “Нёман-2002”.
Арган╕затарам выставы-к╕рмашу выступ╕ў нацыянальны выставачны цэнтар “Белэкспа”
пры садзейн╕чаньн╕ абл- ╕ гарвыканкамаў, а таксама абласнога тэрытарыяльнага
кам╕тэту прадпрымальн╕цтва.
Удзел у мерапрыемстве бяруць беларуск╕я, летув╕ск╕я ╕ польск╕я прадпрымальн╕к╕.
Валера Русел╕к

У Наваградку наз╕раюць за птушкам╕
На гэтым тыдн╕ ў сьвеце адзначаецца Дзень птушак. З гэтай нагоды ў Наваградку
5-6 кастрычн╕ка будзе арган╕завана наз╕раньне за птушкам╕.
Шэраг грамадзк╕х арган╕зацыяў атрымал╕ запрашэньне ўзяць удзел у наз╕раньн╕.
Усе ахвотн╕к╕ могуць атрымаць адмысловыя блянк╕ з табл╕цам╕, куды трэба зап╕сваць
в╕ды птушак, заўважаныя ў гэтыя дн╕. Для зручнасьц╕ ёсьць ╕ малюнк╕ з сылюэтам╕
птушак, каб можна было беспамылкова вызначыць, якую менав╕та птушку вы ўбачыл╕.
Падобныя наз╕раньн╕ праводзяцца па ўсёй Беларус╕. Потым сабраныя дадзеныя будуць
абагульненыя грамадзк╕м аб’яднаньнем «Ахова птушак Беларус╕» ў агульную карц╕ну
аб м╕грацы╕ ╕ колькасьц╕ птушак у кра╕не.
Алеся Нав╕цкая

Над выпускам працавал╕ Алеся Нав╕цкая й Валера Русел╕к.