ДЭМАКРАТЫЯ ╬ БЕЛАРУС╤ (Палата Прадста╝н╕ко╝, 15 сакав╕ка 2007). Сп. ШЫМКУС: Спн. Сп╕кер, дэмакратыя ╕ панаваньне права – гэта тое, што мы песьц╕л╕ больш за 200 гадо╝. Нашай адказнасьцю зья╝ляецца ня тольк╕ ╝змацняць ╕ захо╝ваць гэта ╝ нашай кра╕не, але ╕ падтрымл╕ваць тыя кра╕ны, як╕я змагаюцца за дэмакратыю ╕ свабоду.
Шмат хто з вас, можа, думае, што я кажу пра ╤рак ╕ Афган╕стан. Гэта ня так. Размова тычыцца апошняй дыктатуры ╝ Э╝ропе, кра╕ны, да якой я шчасьл╕вы мець дачыненьне праз працу з былым╕ зьняволеным╕ народам╕ ╕ кра╕нам╕ ╬сходняй Э╝ропы.
Дыктатура ╝ Беларус╕ ╕снуе шмат гадо╝. Сёньня я хачу прыцягнуць вашу ╝вагу да арышту апазыцыйнага л╕дэра, В╕нцука Вячорк╕, два дн╕ таму, службам╕ КДБ. Так, у Беларус╕ спэцслужбы ╝сё яшчэ называюцца КДБ, ╕ к╕руюцца беларуск╕м дыктатарам, Аляксандрам Лукашэнкам.
В╕нцука Вячорку выцягнул╕ з дому пасярод ночы, тольк╕ каб прад’яв╕ць яму несапра╝дныя абв╕навачваньн╕, як╕я хутчэй за ╝сё пацягнуць за сабой арышт на прынамс╕ 25 дзён.
Спн. Сп╕кер, я, як ╕ мног╕я ╕ншыя, хто сочыць за сытуацыяй з грамадзянск╕м╕ свабодам╕ ╝ Беларус╕, упэ╝нены, што гэты арышт – пачатак шэрагу арышта╝, як╕я дыктатар Лукашэнка паспрабуе выкарыстаць, каб запалохаць апазыцыйных л╕дара╝ ╕ вымус╕ць ╕х адмов╕цца ад вял╕кай акцы╕ пратэсту ╝ гонар беларускай свабоды 25 сакав╕ка.
Нам трэба заставацца разам, заяв╕╝шы, што мы ня будзем сядзець ╕ спакойна наз╕раць, як сп. Лукашэнка выкарысто╝вае ╝ладу для запалохваньня ╕ застрашэньня беларускага народу.
У руцэ я трымаю браслет, апошн╕я пару гадо╝ шмат моладз╕ ╝ Злучаных Штатах нос╕ць так╕я браслеты. Усё вельм╕ проста. У Беларус╕, вас могуць арыштаваць за гэта. Маладых людзей спыняюць на вул╕цах, запалохваюць ╕ аказваюць ц╕ск. Сёньня я прынёс гэты браслет сюды, на знак сал╕дарнасьц╕ з беларуск╕м народам, з тым╕, хто ╕мкнецца да свабоды, вяртаньня да дэмакратый, ╕ панаваньня закону.
Я ня буду ма╝чаць, ╕ я ведаю, сусьветная супольнасьць ня будзе ма╝чаць пакуль апошняя дыктатура ╝ Э╝ропе ня зьмен╕цца, пакуль яна не ператворыцца ╝ дэмакратыю ╕ ня ╝войдзе ╝ супольнасьць свабодных ╕ дэмакратычных кра╕на╝ Э╝ропы.
Сёньня ╝ судзе Фрунзенскага раёну адбы╝ся судовы працэс, ╕н╕цыяваны сябрам Сойму БНФ Валянц╕най Сьвяцкай супраць былога м╕н╕стра ╝нутраных спра╝ Юрыя С╕вакова. Падставай для суду сталася публ╕кацыя ╝ часоп╕се "Спецназ" №4 за 2006 год, у як╕м а╝тар артыкулу, генэрал Юры С╕вако╝, захапля╝ся пэ╝ным╕ вытрымкам╕ з кодэксу нямецкага аф╕цэра, нап╕санага Адольфам Г╕тлерам. Прынятае рашэньне адмов╕ць спадарын╕ Сьвяцкай у яе позве на генэрала
С╕вакова.
Сябра Сойму БНФ Валяц╕на Сьвяцкая падала позву ╝ суд на былога м╕н╕стра ╝нутраных справа╝ Беларус╕ Юр’я С╕вакова яшчэ ╝ м╕нулым годзе. Справа, аднак, разьцягнулася на некальк╕ месяца╝. На судовыя паседжаньн╕ сам Юры С╕вако╝ не зья╝ляецца, а ягоныя ╕нтарэсы прадста╝ляе ╕ншая асоба.
Валянц╕на Сьвяцкая патрабавала кампэнсацыю за насенеыя маральныя страты ╝ памеры 60 м╕льёна╝ рублё╝.
“На друг╕ судовым паседжаньн╕ был╕ заслуханыя абодва бак╕. Юры С╕вако╝, як я й чакала, на паседжаньне не прыйшо╝. Яны папрас╕л╕ прабачэньне за тое, што был╕ абражаныя мае патрыятычныя пачуцьц╕, ╕м было вельм╕ прыемна, што ╝ Беларус╕ яшчэ нехта мае так╕я пачуцьц╕. Прадста╝н╕к ад спадара С╕вакова паводз╕╝ сябе вельм╕ дз╕╝на: адразу ён бы╝ прадста╝н╕ком грамадзкага аб’яднаньня, пазьней, кал╕ пытаньн╕ датычыл╕ся канкрэтна часоп╕су, то ён н╕чога сказаць ня змог”, - распавяла Сьвяцкая.
Пасьля перапынку суд працягну╝ паседжаньне. Было прынятае рашэньне адмов╕ць спадарын╕ Сьвяцкай у яе позве на генэрала С╕вакова.
“Рашэньне было матываванае тым, што артыкул ме╝ публ╕цыстычны характар. Таму суд пастанав╕╝, што н╕чога страшнага няма ╝ тым, што ╝пам╕наецца там Адольф Г╕тлер. Гэтае рашэньне я буду абскарджваць у гарадзк╕м ╕ вярхо╝ным судах, а кал╕ трэба, то ╕ ╝ ААН. Я прайду ланцужок да канца”, - заяв╕ла жанчына.
Абараняць ╕нтарэсы спадарын╕ Сьвяцкай у судзе ме╝ся юрыст парты╕ БНФ Уладз╕мер Лабков╕ч, але суд адмов╕╝ праваабронцу ╝ гэтым праве, гарантаваным, м╕ж ╕ншым, законам аб пал╕тычных партыях.
“Закон аб пал╕тычных партыях у РБ, арт. 23, дазваляе пал╕тычным партыям прадста╝ляць ╕нтарэсы ╝ дзяржа╝ных ворганах, ц╕ судзе, сябра╝ сваёй парты╕. ╤ адпаведнае хадайн╕цтва, з просьбай дапусьц╕ць на працэс мяне й Юрыя Чавусава, было зая╝лена. Суд забаран╕╝ нам удзельн╕чаць у гэтым працэсе. Так╕м чынам яшчэ раз было падкрэсьлена, што ╝ нашай кра╕не пал╕тычныя парты╕ не валодаюць ан╕як╕м╕ правам╕ й ня могуць нават баран╕ць сва╕х сябра╝. Гэта зроблена для таго, каб пазбав╕ць сп. Сьвяцкую квал╕ф╕каванай юрыдычнай
дапамог╕ парты”, - заяв╕╝ юрыст.
25 сакав╕ка, у гадав╕ну Беларускай Народнай Рэспубл╕к╕, дэмакратычныя с╕лы традыцыйна праводз╕ць масавыя акцы╕. Як рыхтуюцца адзначыць гэты дзень у рэг╕ёнах? У некаторых рэг╕ёнах плянуюць у гэты дзень нак╕ро╝ваюць сва╕х актыв╕ста╝ выключна ╝ Менск. ╤ншыя хочуць частку с╕ла╝ пак╕нуць на месцы. Тыя, хто застаюцца, пераважна зьб╕раюцца праводз╕ць сходы, вечарыны, ушано╝ваць памяць змагаро╝ за вольную ╕ незалежную Беларусь.
Пераважна на стал╕цу нак╕ро╝ваюцца дэмакратычныя актыв╕сты Гомельшчыны, паведамляе старшыня абласной ф╕л╕╕ Парты╕ БНФ В╕ктар Раман╕шка: “У нас ёсьць партыйнае рашэньне, што мы пераважна будзем пасылаць сва╕х людзей у Менск. А тыя, хто зь нейк╕х прычына╝ ня змогуць паехаць, будуць раб╕ць акцы╕ ╝ рэг╕ёне. Але масавым╕ яны ня будуць. Гэта пераважна будуць карпараты╝ныя вечарыны. Ня больш за тое”.
У Маг╕леве 25 сакав╕ка зьб╕раюцца сьвяткаваць — незалежна ад таго, дадуць ц╕ не мясцовыя ╝лады дазвол на м╕тынг ╕ шэсьце, гаворыць старшыня абласной ф╕л╕╕ Парты╕ БНФ Рыгор Кастусё╝: “Кал╕ нават не дазволяць, у Маг╕леве ╝сё ро╝на 25-га нешта будзе. Мы плянуем правесьц╕ сваё мерапрыемства, ёсьць пэ╝ны варыянт. А вось моладзь ╕рвецца ╝ Менск, хоча ╝ гэты дзень пабыць там, на плошчы Кал╕но╝скага”.
Управа маёмасьц╕ Маг╕лё╝скага гарвыканкаму не падо╝жыла дамовы на арэнду оф╕су рэг╕янальнай арган╕зацы╕ Парты╕ БНФ. Кал╕ за месяц арган╕зацыя ня знойдзе новага памяшканьня, яна атрымае папярэджаньне ад управы юстыцы╕.
К╕ра╝н╕к рэг╕янальнай арган╕зацы╕ Парты╕ БНФ Рыгор Кастусё╝ тлумачыць скасаваньне дамовы ╕мкненьнем улады зьн╕шчыць рэг╕янальныя структура╝ Парты╕ БНФ.
Дням╕ Рыгор Кастусё╝ атрыма╝ ва ╝праве юстыцы╕ новае пасьведчаньне рэг╕страцы╕ арган╕зацы╕. Спадар Кастусё╝ пача╝ шукаць новае памяшканьне.
Рыгор Кастусё╝ паведам╕╝, што ва ╝праве маёмасьц╕ яму дал╕ сьп╕с свабодных плошча╝, сярод як╕х ёсьць памяшканьн╕ ╝ тым жа будынку, адкуль арган╕зацыю тольк╕ што высел╕л╕.
Нагадаем, 7 сакав╕ка ╝ оф╕с арган╕зацы╕ ╝варвал╕ся м╕л╕цыянты й сканф╕скавал╕ 600 асобн╕ка╝ газэты “Свабода” ╕ 1000 улётак да сьвяткаваньня ╝ Менску Дня Вол╕. 12 сакав╕ка Рыгора Кастусёва выкл╕кал╕ ╝ м╕л╕цыю. Там яго распытвал╕ пра статус арган╕зацы╕ й ная╝насьць дакумэнта╝, як╕я пацьвярджаюць законнасьць арэнды оф╕су.